بازی RESIDENT EVIL 3

لحظه‌ای که بازسازی رزیدنت ایول ۲ را تمام کردم، همانطور که در بررسی آن هم نوشتم، بی‌صبرانه منتظر بودم تا کپکام همین کار را برای نسخه سوم هم انجام بدهد؛ به هر حال، رزیدنت ایول ۳ محبوب‌ترین نسخه برای من در بین بازی‌های این مجموعه محبوب و قدیمی است و حتی تصور اینکه بتوان یک بار دیگر آن حس و حال گشت و گذار در راکون‌سیتی، روبه‌رو شدن با نمسیس وحشتناک، بازدید از محیط‌های فراموش‌نشدنی این نسخه و پشت سر گذاشتن ماجرا‌های این نسخه را چشید، فوق‌العاده بود. خب اکنون، این آرزو برآورده شده و بازسازی رزیدنت ایول ۳، اینجاست؛ اما آیا این اثر، همان تجربه‌ای است که مخصوصا طرفداران نسخه اصلی انتظارش را داشتند؟ آیا پس از تمام کردن بازی قرار است طعم شیرین تجربه دوباره آن خاطرات شیرین را بچشیم یا طعم تلخ افسوس از این فرصت هدر رفته را؟ لطفا در ادامه بررسی ویدیویی بازی را تماشا کنید تا بعدا با جزییات به این سوال‌ها پاسخ بدهیم:

پس از تماشای اولین نمایش‌های Resident Evil 3 Remake، می‌شد در انجمن‌های مختلف، نظرات نه‌چندان مثبت طرفداران قدیمی به مواردی مثل تغییرات ظاهری شخصیت‌ها را دید. به هر حال چهره متفاوت شخصیت‌هایی مثل جیل، کارلوس و مخصوصا نمسیس خیلی به مذاق آن‌هایی که با نسخه اصلی تجربه داشتند خوش نیامده بود و این وسط البته بودند افرادی که به حق و چون نسخه اصلی را تجربه نکرده بودند، مشکلی با این موارد نداشتند. خب اتفاقی که در مورد این بازسازی افتاده، دقیقا قرار است چنین جهت‌گیری را در مورد کیفیتِ کلی آن هم به‌وجود بیاورد؛ یعنی اینکه اگر قبلا نسخه اصلی را بازی کرده و با آن خاطره داشته باشید، پس از تمام کردن نسخه بازسازی مساله‌ای مثل تغییرات ظاهری شخصیت‌ها در مقابل سایر مشکلات اساسی‌تر بازی بسیار پیش پا افتاده خواهد بود. اما خیر اگر به هر دلیلی قبلا نسخه اصلی را بازی نکرده‌اید و در نتیجه قرار هم نیست انتظار یک بازسازی خوب را از آن داشته باشید، پس اجازه بدهید همینجا خیال‌تان را راحت کنم؛ Resident Evil 3 Remake به هیچ وجه بازی بدی نیست؛ کپکام اثری اکشن و سینمایی ساخته که قطعا از کشتن زامبی‌ها، روبه‌رو شدن با نمسیس و تجربه نهایتا ۵-۶ ساعته آن پشیمان نخواهید شد و می‌توانید لذت خوبی هم از بازی ببرید. پس اگر با چنین دیدی به سراغ این ریمیک می‌روید، حتی می‌توانید قید خواندن ادامه نقد را بزنید و بدون توجه به مسائلی چون نمره بازی، آن را تجربه کنید. ولی خب اگر شما هم با دیدی درست و به دلیل نام‌گذاری خود کپکام انتظار یک بازسازی از «رزیدنت ایول ۳» را دارید، همراه‌مان باشید تا بگویم که چرا این اثر، یک «بازسازی» مشکل‌دار است. 

ایراد اصلی و اساسی Resident Evil 3 Remake، این است که انگار تیم سازنده آن، فراموش کرده‌اند که در حال بازسازی یک بازی دیگر هستند و قبلا، اثر دیگری به اسم «رزیدنت ایول ۳» وجود داشته که وظیفه آن‌ها، ساخت یک بازسازی از آن بوده است. اشتباه برداشت نکنید، حتی ریمیک رزیدنت ایول ۲ هم صد در صد به نسخه اصلی وفادار نبود ولی خب اگر از آن دست افرادی هستید که بابت تفاوت‌های آن بازی با نسخه اصلی ناامید شده بودید، مطمئن باشید که پس از تجربه ریمیک رزیدنت ایول ۳ با خودتان خواهید گفت که ریمیک قبلی عجب شاهکاری بوده است! چون اتفاقی که این بار افتاده، این است که سازندگان انگار صرفا فقط یک سری ویژگی‌های کلی نسخه اصلی مثل شخصیت‌ها، دشمنان و یک سری از وقایع را به نسخه ریمیک آورده‌اند و بعد هرطور که دلشان خواسته، بقیه عناصر شکل‌دهنده آن بازی را تغییر داده یا حتی به کل حذف کرده‌اند. در واقع، اگر بحث گرافیک را کنار بگذاریم و به ترتیب نسخه اصلی و ریمیک را تجربه کنیم، شاید این حس را داشته باشیم که نسخه سال ۱۹۹۹ یک نسخه کامل‌تر از بازی است که در سال ۲۰۲۰ منتشر شده است؛ چرا که به مراتب از حیث محتوا و پرداختن به جزییات اثری کامل‌تر و بهتر است!

برای درک بهتر این موضوع، قطعا باید بررسی کنیم که نسخه اصلی بازی، چه ویژگی‌هایی داشت که در نسخه بازسازی آن حذف یا دستکاری شده‌اند و بعد بر اساس همین موارد کیفیت بازی جدید را قضاوت کنیم. خب رزیدنت ایول ۳ چه ساختاری داشت؟ رزیدنت ایول ۳، با اینکه در زمان خودش هم نسبت به نسخه قبلی تجربه‌ای اکشن‌تر ارائه می‌کرد، اما کماکان آن روحِ ماجراجویی مجموعه را در خود داشت. در آن بازی، خبری از فقط تفنگ در دست گرفتن و کشتن زامبی‌ها یا فرار از دست نمسیس نبود؛ رزیدنت ایول ۳ اصلی، بارها و بارها در طول گیم‌پلی‌اش ما را مجبور می‌کرد تا بین محیط‌های مختلف آن در رفت و آمد باشیم، به دنبال آیتم‌هایی بگردیم که برای ادامه مسیر لازم‌شان خواهیم داشت و در واقع حکم کلید عبور از موانع را بازی می‌کنند. رزیدنت ایول ۳ اصلی، برخی از بهترین و جالب‌ترین پازل‌های مجموعه را ارائه می‌کرد؛ مگر می‌شود پازلی مثل جعبه موسیقی این نسخه را فراموش کنیم؟ مگر آن حس حل کردن معمای تابلو‌های نقاشی از خاطرمان پاک می‌شود؟ علاوه بر این، رزیدنت ایول ۳ حتی می‌توان گفت بهترین تجربه ماجراجویی و گشت‌و‌گذار در شهر راکون سیتی را پیش‌رویمان می‌گذاشت؛ از برج ساعت و فضای داخلی آن گرفته تا راکون پارک، سیتی هال، اداره پلیس و بیمارستان راکون سیتی. خب شاید فکر کنید که اغراق می‌کنم، ولی باور کنید کپکام خیلی از این قطعات مهم پازلی را که مجموعه آن‌ها نسخه اصلی را به اثری خاطره‌انگیز تبدیل می‌کرد، به راحتی آب خوردن دور ریخته و در نتیجه اثری خلق شده که هرچقدر هم ریتم خوبی داشته باشد، اصلا و ابدا بازسازی رزیدنت ایول ۳ نیست. 

در واقع، Resident Evil 3 Remake به‌نوعی یک تجربه اکشن‌تر و سرراست‌تر با الهام آزاد از وقایع و شخصیت‌های نسخه اصلی است. برای مثال، در نسخه اصلی شما برای برداشتن یک لاک پیک، باید با جیل وارد اداره پلیس راکون سیتی می‌شدید و بعد از کلی گشت و گذار در محیط‌های تو در توی آن، در نهایت به این آیتم دست پیدا می‌کردید. اما در نسخه ریمیک، تمام آن حس ماجراجویی و اکتشاف حذف شده و جایش را به این داده که جیل پس از روبه‌رو شدن با یک در بسته، با خودش می‌گوید که کاش یک لاک پیک داشتم و حدس بزنید چه اتفاقی می‌افتد؟ دقیقا کنار همانجا یک جسد وجود دارد که می‌توان لاک پیک را از آن برداشت و استفاده کرد! نمی‌خواهم خیلی با زدن چنین مثال‌هایی همین محتوای کوتاه بازی را هم برای‌تان اسپویل کنم و قول می‌دهم که به‌زودی در مقاله‌ای مجزا، به بررسی تمام تفاوت‌های بین نسخه اصلی و ریمیک خواهیم پرداخت ولی خب در این حد باید گفت که کپکام، در نسخه ریمیک تقریبا اکثر پازل‌های خاطره‌انگیز بازی اصلی را حذف کرده و کل معما‌هایی که در این نسخه باید حل کنید از تعداد انگشتان یک دست هم فراتر نمی‌روند و صد البته که اصلا جذابیت و چالش چندانی هم ندارند. این اتفاق هم چند مشکل مختلف برای بازی به‌وجود آورده است؛ اولا باعث شده تا روند کلی بازی اصلا به نسخه اصلی وفادار نباشد و ثانیا هم ریمیک را به جز در قسمت‌هایی محدود، تبدیل به تجربه‌ای کاملا اکشن کرده است؛ اتفاقی که هر بار در مجموعه رخ داده سرانجام خوبی نداشته و قطعا خودتان هم می‌دانید که عمده اعتراضی که همیشه به بازی‌هایی مثل رزیدنت ایول ۶ می‌شود، همین کاملا اکشن بودن آن‌ها است. 

تیغ تحریف و حذف در نسخه ریمیک، فقط شامل حال پازل‌های بازی اصلی نشده است. متاسفانه در تصمیمی عجیب، کپکام حتی قید برخی از مهم‌ترین محیط‌های بازی اصلی را هم زده است. برای مثال در این نسخه هیچ خبری از فضای داخلی برج ساعت که یک سری از بهترین و مهم‌ترین اتفاقات بازی اصلی در آن جریان داشتند نیست، در هیچ بخشی از بازی سری به راکون پارک نمی‌زنیم و قطعا می‌دانید که چنین اتفاقی به معنی حذف شدن کدام قسمت‌های فراموش‌نشدنی در نسخه ریمیک است. به همین ترتیب خیلی بخش‌های دیگر هم بازهم می‌گویم که در تصمیمی عجیب و واقعا غیرمنطقی راهی به نسخه ریمیک پیدا نکرده‌اند و در نتیجه، تمام آن حس و حال رفت و آمد بین محیط‌های مختلف در ریمیک از بین رفته است؛ اتفاقی که حتی روند بازی را به‌نوعی شدیدا خطی‌تر و سرراست‌تر می‌کند و صد البته که از حیث محتوا هم به ضرر بازی تمام شده است؛ به طوریکه مثلا اتفاقی که در نسخه اصلی پس از گذشت دو ساعت در بازی رخ می‌داد، این بار در ۲۰ دقیقه رخ می‌دهد و همین امر هم باعث شده تا رزیدنت ایول ۳ ریمیک تجربه به شدت کوتاه و سرراستی باشد و حتی در همان بار اول و روی درجه سختی معمولی (بازی درجه سختی بالاتر و پایین‌تر از معمولی هم دارد) هم قادر خواهید بود آن را حتی زیر ۵ ساعت هم تمام کنید. 

هرچند که در کنار تجربه داستانی، یک بخش چندنفره به اسم Resistance هم در دسترس است که ابتدا به‌عنوان یک بازی مجزا معرفی شد و بعد همراه با ریمیک در دسترس قرار گرفت. ساختار این بخش، بدین صورت است که بازیکن یا در قالب یکی از چهار شخصیتی قرار می‌گیرد که باید برای بقا تلاش کنند یا در نقش Mastermind، باید با استفاده از ابزار‌ها و کارت‌هایی که دارد مانع از موفقیت آن چهار نفر شود. Resistance چه در ایده و چه در عمل تجربه بدی نیست ولی خب قطعا نیاز به بهبود‌های خیلی بیش‌تری دارد. مثلا با اینکه یک نسخه از بازی در دسترس عموم هم قرار گرفته است، ولی به شخصه کار واقعا سختی برای پیدا کردن بازی داشتم و مدت زمان زیادی طول می‌کشد تا تعداد بازیکنان به حد لازم برسد. از طرف دیگر، این بخش کاملا نیاز به بهبود تعادل دارد؛ ابزار‌هایی که در اختیار Mastermind قرار گرفته‌اند، از زامبی‌ها گرفته تا حتی تایرنت، واقعا قدرت‌مند هستند و چهار بازیکن دیگر تقریبا خیلی وقت‌ها در موضع ضعف قرار می‌گیرند. همچنین کاش کپکام به قیمت قرار دادن این بخش در کنار بازی اصلی، قسمت Mercenaries نسخه اصلی را از آن حذف نمی‌کرد؛ هنوز هم فراموش نکرده‌ایم که تلاش برای ثبت رکورد بهتر در این بخش در نسخه اصلی چقدر هیجان‌انگیز بود و تصور اینکه می‌شد با گرافیک و مکانیک‌های بازی فعلی هم آن را تجربه کرد، افسوس نبودنش را بیش‌تر می‌کند. 

البته کپکام برای این حجم از تغییرات بازی دلایلی هم داشته که خب لازم است آن‌ها را هم بررسی کنیم. یکی از این دلایل، پررنگ‌تر کردن حضور شخصیت کارلوس در بازی بوده است. در نسخه اصلی، کارلوس گیم‌پلی کوتاهی داشت و در سایر بخش‌های بازی هم هر از گاهی حضور پیدا می‌کرد. ولی خب در نسخه ریمیک، کارلوس نقش کلیدی‌تری پیدا کرده و خیلی زود با او آشنا می‌شویم و برای مدت زمان طولانی‌تری هم با در دست گرفتن کنترلش، به سراغ کشتن دشمنان می‌رویم. این اتفاق، به خودی خود اصلا هم بد نیست. در حقیقت با اینکه شخصا علاقه واقعا زیادی به نسخه‌های کلاسیک رزیدنت ایول دارم، ولی این تعصب را هم ندارم که نسخه‌های ریمیک اصلا و ابدا نباید محتوای جدیدی داشته باشند؛ اصلا به همین دلیل هم در بررسی ریمیک رزیدنت ایول ۲ از آن واقعا لذت برده بودم. این را گفتم تا بدانیم که مشکل ریمیک رزیدنت ایول ۳ از این حیث و از دید من، پررنگ بودن حضور کارلوس در بازی نیست؛ بلکه این است که کپکام این کار را با تحریف داستان نسخه اصلی و عوض کردن آن انجام داده است. حتی بدون اشاره به جزییات بیش‌تر، به‌نوعی این کار با حذف شدن یکی از قسمت‌های مهم جیل در نسخه اصلی و در عوض فرستادن کارلوس به آن مکان خاص رخ داده است! اتفاقی که بازهم به شخصه نمی‌توانم دلیلش را درک کنم؛ کپکام می‌توانست ضمن حفظ تمام قسمت‌های کلیدی نسخه اصلی، نقش پررنگ‌تری هم به کارلوس ببخشد؛ چرا که در نسخه اصلی هم زمانی که ما با جیل مشغول انجام کارهای مختلفی بودیم، کارلوس هم در قسمتی دیگر از شهر راکون سیتی وظایف خاص خودش را داشت و چه خوب می‌شد که همین قسمت‌های دیده‌نشده در قالب گیم‌پلی به نسخه ریمیک بیایند؛ بدون اینکه تحریفی در داستان نسخه اصلی رخ بدهد یا بخش‌هایی واقعا مهم از گیم‌پلی جیل در نسخه اصلی فدای حضور کارلوس شود. 

خب پس تا اینجای کار چه نتیجه‌ای می‌گیریم؟ نتیجه اینکه کپکام در واقع به‌نوعی سراغ ساخت این بازسازی رفته که اصلا انگار قبلا اثری به اسم «رزیدنت ایول ۳» وجود خارجی نداشته است؛ عمده ارتباط بین این نسخه و نسخه اصلی، به حضور شخصیت‌ها و کلیت داستان آن در ریمیک مربوط می‌شود که حتی همین داستان هم تحریف شده و ناقص ارائه می‌شود؛ برای مثال در نسخه اصلی بازیکنان حق تصمیم‌گیری داشتند و به‌طبع آن شاهد پایان‌های مختلفی هم بودیم؛ ولی کپکام حتی قید این مورد را هم زده تا فقط یک پایان ثابت در بازی داشته باشیم. جدا از این اکثر پازل‌های معروف رزیدنت ایول ۳ و حتی محیط‌های واقعا مهمی که اتفاقات زیادی در آن‌ها رخ می‌دادند هم در نسخه ریمیک حذف شده و با محتوای درست و حسابی هم جایگزین نشده‌اند تا رزیدنت ایول ۳ ریمیک، تجربه‌ای کوتاه‌تر و ناقص‌تر در مقایسه با بازی اصلی باشد که به نظر من خیلی اتفاق عجیبی است؛ چرا که وقتی پس از بیش از ۲۰ سال به سراغ بازسازی یک بازی می‌رویم، حداقل انتظارمان این است که محتوای بازی بدون کم و کاست در نسخه ریمیک هم در دسترس باشد و خب اگر مورد جدیدی هم داشتیم که چه بهتر؛ ولی اینکه شرکتی برای بازسازی یک بازی برخی از مهم‌ترین جنبه‌های آن را حذف کند، حداقل برای من قابل درک نیست. 

اما از نماد اصلی رزیدنت ایول ۳ چه خبر؟ بله منظورم نمسیس محبوب و واقعا ترسناک است. راستش را بخواهید، طبیعی است که طرفداران نسخه اصلی در تجربه نسخه ریمیک دیگر آن حس سورپرایز روبه‌رو شدن با نمسیس را نداشته باشند. به هر حال در آن نسخه اولین بار بود که این موجود و توانایی‌هایش را می‌دیدیم و در نتیجه همه‌چیز برای‌مان تازگی داشت. یکی از بهترین بخش‌های ریمیک بازی، قسمت افتتاحیه آن است؛ جایی که سازندگان در آن با خلق یک بخش کاملا جدید، نمسیس را معرفی می‌کنند و انصافا هم این بخش که دقیقا در تصدیق صحبت‌های قبلی‌مان بدون تحریف اساسِ داستان صرفا یک حالت مکمل برای آن دارد، واقعا جواب می‌دهد و هم خیلی خوب در مورد داستان کلی بازی که به تلاش جیل برای خارج شدن از راکون سیتی مربوط است اشاره دارد و هم این موجود بی‌رحم و خشن را هم به بهترین شکل معرفی می‌کنند. رویارویی‌های با نمسیس هم دقیقا چنین حس و حالی دارند؛ به طوریکه کاملا یادآور دقایقی هستند که این موجود در نسخه اصلی با بی‌رحمی تمام دنبال‌مان می‌کرد و اجازه نمی‌داد آب خوش از گلویمان پایین برود. ولی خب دقیقا بعد از قسمتی مشخص از داستان بازی، کم کم این حالت غافلگیر‌کنندگی رویارویی با نمسیس جایش را به تجربه‌هایی صرفا سینمایی و از پیش تعیین‌شده می‌دهد؛ منظورم از از پیش تعیین‌شده، این است که یعنی بازی با پخش میان‌پرده‌هایی کاملا به‌مان نشان می‌دهد که در این قسمت قرار است با نمسیس روبه‌رو شویم؛ این روبه‌رو شدن‌ها خودشان هم حالتی مبتنی بر یک سناریو ثابت دارند؛ یعنی اینکه بازیکن بدون داشتن ذره‌ای حق انتخاب یا باید در قالب باس فایت با نمسیس مبارزه داشته باشد یا اینکه در مسیری مشخص از دستش فرار کند. درست است که این صحنه‌ها حس و حال سینمایی خوبی دارند، ولی بازهم در تضاد با خیلی از رویارویی‌ها با نمسیس در نسخه اصلی هستند که معمولا (و نه همیشه) به بازیکن حق انتخاب می‌دادند. 

در مورد خود باس فایت‌ها، با اینکه حتی این نوع نبرد‌ها هم از تیغ حذف کپکام در امان نبوده‌اند، اما چند مبارزه مهم با نمسیس را شاهد هستیم. باس فایت‌های بازی اکثرا حالتی مبتنی بر الگو دارند و پس از یاد گرفتن اینکه چه کار‌هایی باید انجام بدهید، بدون برداشتن حتی یک خراش هم قادر به شکست دادن نمسیس خواهید بود. البته منظورم از این حرف، این نیست که در ریمیک رزیدنت ایول ۳ با یک بازی کاملا راحت طرف هستیم؛ از قضا درست است که روند بازی با حذف شدن پازل‌هایش سرراست‌تر شده و همینطور به شکل بازهم عجیبی در کنار سیستم ذخیره دستی در اتاق‌های امن یک سیستم چک پوینت مسخره هم وجود دارد، ولی خب بازهم بازی تا حد قابل قبولی، حداقل در مقایسه با آثار فعلی دنیای بازی‌های ویدیویی، بازیکن را به چالش می‌کشد. برای مثال زامبی‌های به‌ظاهر کند بازی قادر هستند مخصوصا در تعداد زیاد حسابی شما را غافلگیر کنند، نمسیس حداقل در بخش‌های اولیه می‌تواند شدیدا شما را آزار بدهد و سایر موجودات بازی هم هرگز در مقابل جیل یا کارلوس از پیش تسلیم‌شده نیستند و حتی برخی از آن‌ها، دقیقا مثل نسخه اصلی یک کابوس واقعی به‌حساب می‌آیند و می‌توانند فقط با یک ضربه باعث مرگ شخصیت‌ها شوند. چنین چالش‌هایی جزو معدود ویژگی‌هایی هستند که از نسخه اصلی به ریمیک منتقل شده‌اند و به همین ترتیب جزو ویژگی‌های مثبت بازی هم به‌حساب می‌آیند.